Bệnh cơ xương khớp là gì? Dấu hiệu cảnh báo, cách phòng ngừa hiệu quả
Bạn có thường xuyên cảm thấy đau mỏi vùng thắt lưng sau hàng giờ ngồi làm việc? Hay những cơn đau nhức đầu gối bất chợt ập đến mỗi khi trái gió trở trời? Đừng chủ quan, bởi đây có thể là hồi chuông cảnh báo từ hệ vận động của bạn.Thực tế, tình trạng này đang có xu hướng trẻ hóa một cách đáng báo động. Vậy chính xác bệnh cơ xương khớp là gì? Đâu là nguyên nhân gốc rễ và làm thế nào để phòng tránh hiệu quả. Bài viết dưới đâyiBONE FiSiO sẽ cung cấp cho bạn bức tranh toàn cảnh và giải pháp bảo vệ sức khỏe xương khớp ngay từ hôm nay.
Hiểu một cách đơn giản nhất, bệnh cơ xương khớp là thuật ngữ y khoa dùng để chỉ tình trạng suy yếu chức năng của hệ thống vận động trong cơ thể con người. Hệ thống này bao gồm: cơ bắp, xương, khớp, dây chằng, gân và các dây thần kinh liên quan.
Khi bị tổn thương, người bệnh không chỉ chịu đựng những cơn đau dai dẳng mà còn bị hạn chế khả năng vận động, ảnh hưởng trực tiếp đến năng suất làm việc và chất lượng cuộc sống. Theo thống kê, đây là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tàn phế nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời.
2. Phân loại 3 nhóm bệnh cơ xương khớp thường gặp nhất
Thay vì liệt kê hàng chục tên bệnh gây rối mắt, chúng ta có thể chia các bệnh cơ xương khớp thành 3 nhóm chính dựa trên cơ chế bệnh sinh để dễ dàng nhận diện:
Nhóm bệnh do thoái hóa & tuổi tác: Đây là quá trình lão hóa tự nhiên của cơ thể. Sụn khớp bị bào mòn theo thời gian khiến hai đầu xương cọ xát vào nhau gây đau.
Thoái hóa khớp: Thường gặp ở khớp gối, khớp háng, cột sống.
Loãng xương: Mật độ xương giảm, xương trở nên giòn và dễ gãy.
Nhóm bệnh do viêm & tự miễn: Hệ miễn dịch tấn công nhầm vào các tế bào khỏe mạnh của khớp.
Bệnh Gout (Gút): Do rối loạn chuyển hóa axit uric, gây đau dữ dội (thường ở ngón chân cái).
Viêm cột sống dính khớp: Khiến cột sống mất khả năng linh hoạt, dần dần dính lại với nhau.
Nhóm bệnh do cơ học & chấn thương: Thường xuất phát từ thói quen sinh hoạt sai hoặc tai nạn.
Thoát vị đĩa đệm: Nhân nhầy đĩa đệm thoát ra ngoài chèn ép rễ thần kinh.
Đau thần kinh tọa: Cơn đau lan từ thắt lưng xuống chân.
Căng cơ, giãn dây chằng: Do vận động quá sức hoặc sai tư thế đột ngột.
3 nhóm cơ chính thường gặp
3. Thủ phạm chính gây bệnh cơ xương khớp
Để hiểu rõ bệnh cơ xương khớp là gì, chúng ta cần nhìn thẳng vào nguyên nhân gây bệnh. Bên cạnh yếu tố tuổi tác và di truyền (yếu tố không thể thay đổi), thì lối sống chính là nguyên nhân hàng đầu khiến bệnh trẻ hóa.
Tư thế làm việc sai: Dân văn phòng ngồi gù lưng, cúi đầu xem điện thoại quá lâu gây áp lực cực lớn lên cột sống cổ và thắt lưng.
Thừa cân, béo phì: Trọng lượng cơ thể quá lớn sẽ tạo áp lực đè nặng lên các khớp chịu lực như khớp gối và cột sống.
Lười vận động: Khiến cơ bắp yếu đi, khớp kém linh hoạt và dễ bị cứng khớp.
Chế độ dinh dưỡng thiếu hụt: Thiếu Canxi, Vitamin D khiến xương không đủ nguyên liệu để tái tạo mật độ.
Nhân viên văn phòng ôm lưng đau nhức do ngồi sai tư thế
4. Dấu hiệu nhận biết bạn cần đi khám ngay
Cơ thể luôn có cách “lên tiếng”. Bạn cần đến gặp bác sĩ chuyên khoa ngay nếu xuất hiện các triệu chứng sau:
Đau nhức: Cơn đau có thể âm ỉ hoặc đau nhói, đau tăng lên khi vận động và giảm khi nghỉ ngơi, hoặc đau nhiều về đêm.
Cứng khớp buổi sáng: Cảm giác khó cử động khớp sau khi ngủ dậy, phải xoa bóp 15-30 phút mới đỡ.
Tiếng kêu lại xạo: Có tiếng “lục cục”, “lạo xạo” phát ra từ khớp khi di chuyển.
Sưng, nóng, đỏ: Dấu hiệu điển hình của tình trạng viêm cấp tính.
Giảm phạm vi vận động: Khó khăn khi cúi, xoay người, leo cầu thang hoặc cầm nắm đồ vật.
Hiện nay, y học hiện đại đã có những bước tiến lớn trong việc chẩn đoán và điều trị bệnh cơ xương khớp.
Các phương pháp chẩn đoán: Bác sĩ thường chỉ định chụp X-quang, MRI (Cộng hưởng từ), siêu âm khớp hoặc đo mật độ xương (đối với loãng xương) và xét nghiệm máu để tìm yếu tố viêm.
Hướng điều trị phổ biến:
Điều trị nội khoa: Sử dụng thuốc giảm đau, kháng viêm, thuốc giãn cơ theo chỉ định nghiêm ngặt của bác sĩ.
Vật lý trị liệu & Phục hồi chức năng: Sử dụng máy móc (sóng ngắn, siêu âm trị liệu) kết hợp các bài tập vận động để khôi phục chức năng khớp.
Điều trị hỗ trợ tại nhà: Chườm nóng (giảm co cứng cơ) hoặc chườm lạnh (giảm sưng viêm cấp tính).
Phẫu thuật: Chỉ áp dụng khi các phương pháp bảo tồn không hiệu quả hoặc bệnh ở giai đoạn quá nặng (thay khớp, mổ thoát vị…).
Hy vọng bài viết trên đã giúp bạn giải đáp tường tận câu hỏi bệnh cơ xương khớp là gì cũng như cách nhận biết sớm các dấu hiệu bất thường. Một hệ cơ xương khớp khỏe mạnh là nền tảng vững chắc để bạn tận hưởng cuộc sống và làm việc hiệu quả. Đừng đợi đến khi không thể đi lại mới bắt đầu quan tâm đến sức khỏe của mình.
