Thoái hóa cột sống là gì? Nguyên nhân và giai đoạn bệnh, cách chữa trị
Bạn nghĩ rằng những cơn đau lưng âm ỉ hay cảm giác mỏi cổ chỉ là do làm việc quá sức? Thực tế, cột sống của bạn có thể đang “già đi” nhanh hơn tuổi thật của nó rất nhiều. Thoái hóa cột sống không còn là câu chuyện riêng của tuổi già mà đang trở thành nỗi ám ảnh của giới văn phòng và người lao động trẻ. Nếu không phát hiện sớm, bệnh có thể dẫn đến teo cơ, thậm chí tàn phế. Vậy làm sao để nhận biết bệnh ở giai đoạn sớm nhất? Hãy cùng iBONE FiSiO tìm hiểu chi tiết qua bài viết dưới đây.
1. Thoái hóa cột sống là gì?
Hãy tưởng tượng cột sống giống như “trục trụ của ngôi nhà”. Sau nhiều năm nâng đỡ cơ thể, các bộ phận cấu thành nên cột sống (đĩa đệm, sụn khớp, đốt sống) sẽ bị hao mòn, mất nước và giảm độ đàn hồi. Đây chính là bản chất của thoái hóa cột sống (Spondylosis).
Tình trạng này thường xảy ra ở hai vị trí chịu áp lực lớn nhất của cơ thể:
-
Thoái hóa cột sống cổ: Tập trung ở các đốt sống C5, C6, C7.
-
Thoái hóa cột sống thắt lưng: Tập trung ở các đốt sống L4, L5, S1.
Khi quá trình thoái hóa diễn ra, cơ thể sẽ tự phản ứng bằng cách hình thành các gai xương để bù đắp vào phần xương bị hỏng, vô tình gây chèn ép đau đớn.
2. Tại sao cột sống của bạn bị thoái hóa sớm?
Hiểu rõ nguyên nhân giúp bạn chặn đứng đà tiến triển của bệnh. Chúng ta chia làm 2 nhóm:
Quy luật lão hóa (Không thể tránh): Theo thời gian, lượng nước và Protein trong sụn khớp giảm dần. Từ sau tuổi 30, quá trình hủy xương bắt đầu diễn ra nhanh hơn quá trình tạo xương. Đây là quy luật tự nhiên.
Kẻ thù từ lối sống (Có thể tránh được): Đây là lý do khiến bệnh nhân 25-30 tuổi đã bị thoái hóa:
-
Tư thế sai lệch: Dân văn phòng ngồi gù lưng, cổ rùa (đầu nhô về trước) khiến áp lực lên cột sống tăng gấp 3 lần.
-
Lao động nặng: Bưng bê vật nặng sai tư thế, tạo áp lực nén đột ngột lên đĩa đệm.
-
Chế độ dinh dưỡng nghèo nàn: Thiếu Canxi, Glucosamine khiến xương khớp không đủ nguyên liệu để tái tạo.
-
Thừa cân, béo phì: Trọng lượng cơ thể đè nặng lên vùng thắt lưng.
3. 4 Giai đoạn phát triển của bệnh
Thoái hóa cột sống là một quá trình tịnh tiến. Hãy xem bạn đang ở giai đoạn nào:
-
Giai đoạn 1 (Tiềm tàng): Cột sống bắt đầu mất cân bằng tự nhiên. Bạn chỉ cảm thấy hơi cứng cổ hoặc mỏi lưng nhẹ khi ngồi lâu, nghỉ ngơi sẽ hết. Xương chưa có tổn thương rõ rệt trên phim X-quang.
-
Giai đoạn 2 (Khởi phát): Đĩa đệm bắt đầu lồi ra, chiều cao đốt sống giảm nhẹ. Cơn đau xuất hiện thường xuyên hơn, ảnh hưởng đến giấc ngủ.
-
Giai đoạn 3 (Thực tổn – Hình thành gai xương): Đây là giai đoạn bệnh nhân thường đi khám nhất. Các gai xương hình thành rõ rệt, gây hẹp ống sống, chèn ép rễ thần kinh. Người bệnh cảm thấy tê bì chân tay.
-
Giai đoạn 4 (Biến chứng): Sụn khớp bị phá hủy hoàn toàn, cột sống bị biến dạng (gù, vẹo). Nguy cơ teo cơ, yếu liệt và mất khả năng vận động là rất cao.
4. Dấu hiệu nhận biết đặc trưng từng vùng
Tùy vào vị trí thoái hóa mà triệu chứng sẽ khác nhau:
Đối với Thoái hóa đốt sống cổ:
-
Đau nhức vùng cổ gáy, cơn đau lan xuống bả vai.
-
Cứng cổ khi ngủ dậy, khó xoay đầu sang hai bên.
-
Tê bì: Cảm giác kiến bò ở cánh tay, ngón tay (do dây thần kinh bị chèn ép).
-
Đau đầu, chóng mặt, hoa mắt (do chèn ép mạch máu lên não).
Đối với Thoái hóa cột sống thắt lưng:
-
Đau vùng thắt lưng, đặc biệt khi cúi xuống hoặc ưỡn người.
-
Cơn đau chạy dọc từ mông xuống đùi, bắp chân và bàn chân (Dấu hiệu đau thần kinh tọa).
-
Chân yếu, đi lại khập khiễng.
5. Phương pháp điều trị thoái hóa cột sống
Điều trị bảo tồn không dùng thuốc (Ưu tiên hàng đầu):
-
Vật lý trị liệu: Sử dụng máy kéo giãn cột sống, điện xung, siêu âm để giảm áp lực nội đĩa đệm và giãn cơ.
-
Vận động trị liệu: Các bài tập chuyên biệt giúp tăng cường sức mạnh nhóm cơ dựng sống, giúp cột sống vững chãi hơn.
Điều trị Y khoa:
-
Dùng thuốc: Thuốc giảm đau (Paracetamol), kháng viêm (NSAIDs), thuốc giãn cơ.
Lưu ý: Chỉ dùng theo đợt ngắn để tránh hại dạ dày.
-
Tiêm PRP (Huyết tương giàu tiểu cầu): Công nghệ mới giúp kích thích tái tạo mô sụn tự thân.
-
Phẫu thuật: Chỉ được chỉ định khi có nguy cơ liệt hoặc các phương pháp bảo tồn thất bại sau 3-6 tháng.
Xem thêm: Phương pháp nắn chỉnh cột sống trong điều trị bệnh xương khớp là gì?
6. Lời khuyên vàng cho người bệnh tại nhà
Bạn hoàn toàn có thể làm chậm quá trình thoái hóa bằng những thay đổi nhỏ:
- Thay đổi tư thế ngủ: Nên dùng gối có độ cao vừa phải, kê thêm một chiếc gối nhỏ dưới lưng (nếu đau lưng) hoặc giữa hai đầu gối (nếu nằm nghiêng).
- Dinh dưỡng: Bổ sung thực phẩm giàu Omega-3 (cá hồi, hạt lanh), Canxi (sữa, phô mai) và Vitamin D.
- Tập luyện: Bơi lội và Yoga là hai bộ môn “vàng” cho người thoái hóa cột sống vì giảm thiểu áp lực trọng lượng lên khớp.
7. Kết bài
Thoái hóa cột sống là một quá trình không thể đảo ngược hoàn toàn, nhưng chúng ta hoàn toàn có thể kiểm soát và làm chậm nó lại. Đừng đợi đến khi không thể cúi người hay tê liệt chân tay mới bắt đầu lo lắng. Hãy lắng nghe cơ thể ngay từ giai đoạn 1 và 2. Nếu bạn đang gặp phải tình trạng tê bì chân tay hoặc đau lưng kéo dài trên 2 tuần, hãy đặt lịch khám ngay với bác sĩ chuyên khoa để được chẩn đoán hình ảnh chính xác. Đừng quên chia sẻ bài viết này để người thân cùng phòng tránh nhé!
@ibone.vn Sự thật về gai cột sống mà bạn cần biết sớm #ibonefisio #hethongchuyenkhoacoxuongkhop #thoaihoacotsong #gaicotsong #congveocotsong #thoatvidiadiem #daulung #tetay #coxuongkhop #covaigay
8. Thông tin liên hệ
- Điện thoại: 0768.123.768
- Email: cskh@ibone.vn
- Cơ sở Quận 1 : 29A Cao Bá Nhạ, Phường Nguyễn Cư Trinh, Quận 1
- Cơ sở Quận Tân Bình : 77 Hoàng Hoa Thám, Phường 13, Quận Tân Bình
- Cơ sở Quận Gò Vấp: 67 đường số 3, KDC city land Pakhills, Phường 10, Gò Vấp
